Online Cookies: Wat gebeurt er met jouw gegevens?
Op dinsdag 28 januari is de Europese Dag van de Privacy. Het doel van deze dag is om mensen beter bewust te maken van hun rechten met betrekking tot het gebruik van hun persoonsgegevens door overheden, bedrijven en andere organisaties. Zo worden veel van je onlinegegevens verzameld door cookies. Wat zijn cookies, wie gebruikt ze en waarom kun je ze beter afwijzen? Je leest er meer over in deze DigiTip.
Vooral grote bedrijven als Google en Facebook zijn erg bedreven in het verzamelen van cookies (kleine online tekstbestandjes). Vooral tracking cookies zijn daarbij erg in trek, omdat deze bestandjes de meest persoonsgebonden informatie bevatten die interessant is voor adverteerders. Denk hierbij aan het tonen van advertenties van een jas op nu.nl, omdat je vlak daarvoor deze jas bekeken hebt op de website van H&M.
Google combineert daarbij (persoonlijke) informatie van haar zoekmachine, Google Maps, Gmail en andere platforms die onderdeel zijn van Google. Op deze manier kan Google een zo compleet mogelijk profiel samenstellen waarmee ze heel gericht persoonlijke advertenties kunnen 'targetten'.
Dit geldt ook voor Facebook, die bijvoorbeeld persoonlijke informatie uit jouw profiel en Facebook messenger gebruikt voor het verkopen van advertenties. Deze informatie wordt gecombineerd met verzamelde (persoonlijke) informatie van andere platforms die Facebook beheert zoals Instagram.
Nu kun je stellen dat het verzamelen van cookies voor het plaatsen van advertenties voor onschuldige producten als een jas, misschien niet zo spannend zijn. Dat verandert wanneer mensen op basis van hun profiel actief beïnvloed worden in hun (stem)gedrag. Zoals bijvoorbeeld gebeurde tijdens het Cambridge Analytica schandaal in 2016.
En wat als een bedrijf als Facebook, Google of (meer waarschijnlijk) Twitter/X in handen komt van een politieke leider met dictatoriale trekjes? Zijn jouw persoonlijke gegevens, online voorkeuren, zoekgedrag en al jouw clicks en likes dan nog wel in goede handen? In dat kader zijn bijvoorbeeld Elon Musks steeds hechter wordende banden met de Amerikaanse politiek op z'n minst dubieus te noemen.
Nu vraag je je wellicht af wat je hier tegen kunt doen? Gebruik allereerst een privacy vriendelijke browser (en zoekmachine). Enkele browsers die privacy vriendelijk(er) zijn zoals Safari (alleen voor Apple), Brave en Firefox blokkeren tracking cookies die jou overal online volgen. Een andere tip is om je cookies regelmatig op te ruimen via je browserinstellingen. Voor meer informatie bekijk de website van de Autoriteit Persoonsgegevens.
Soorten Cookies
Jouw onlinegegevens worden dagelijks verzameld wanneer je op het internet surft via cookies. Er zijn vier soorten cookies.
- Cookies die jouw gegevens op een betreffende website onthouden, zodat een website goed functioneert. Dit zijn essentiële cookies. Deze cookies slaat iedere website op en zijn nodig voor het laten functioneren van de website.
- Functionele cookies zorgen ervoor dat je bepaalde informatie bijvoorbeeld niet opnieuw hoeft in te voeren. Denk hierbij aan taalvoorkeuren of inloggegevens. Dit zijn niet-essentiële onderdelen van de website. Hier worden normaliter geen persoonsgegevens voor verzameld.
- Dit geldt ook voor de analytische cookies. Deze cookies verzamelen statistische gegevens over het gebruik van een website (dus niet over het online surfgedrag van een persoon op een website).
- Tracking cookies slaan al deze informatie wél op. Dit is dus online, persoonsgebonden informatie over het surfgedrag van jou als gebruiker.
Voor het plaatsen van tracking cookies moet toestemming worden gevraagd. Dit geldt overigens ook voor analytische en functionele cookies die niet voldoen aan de wettelijke beschrijving. Het is voor bedrijven en websites strafbaar wanneer jij als gebruiker niet de optie hebt om niet-essentiële cookies af te wijzen.